Uhonorowani w 2023 roku przez senat zostali m.in.: Wisława Szymborska, Aleksander Fredro, Mikołaj Kopernik, Jan Matejko, Maurycy Mochnacki, Wojciech Korfanty, Edmund Strzelecki, Aleksandra Piłsudska, Jadwiga Zamoyska, Jerzy Nowosielski.

 Wisława Szymborska

W 2023 roku będziemy obchodzić 100.rocznicę urodzin – wybitnej poetki i laureatki Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. O doniosłości literackiego dorobku Wisławy Szymborskiej świadczą nie tylko nagrody, ale także fakt, że poetka wciąż ma wierne grono czytelników w Polsce i za granicą. Inspiruje literaturoznawców, kulturoznawców, filozofów, krytyków sztuki, a także zwykłych czytelników, którzy znajdują w jej poezji odpowiedzi na najważniejsze pytania. Tematy, które poruszała w swojej poezji, wciąż są aktualne. Forma, jaką się posługiwała, ciągle zachwyca mistrzostwem. Poetka fascynuje czytelników na całym świecie, stała się ambasadorką polskiej kultury za granicą. Jej wiersze zostały przetłumaczone na ponad czterdzieści języków.

  Mikołaj Kopernik

W 2023 roku będziemy obchodzić 550 rocznicę urodzin –  wybitnego astronoma. W uchwale przypomniano jego sylwetkę, największe dokonania, dzieło „De revolutionibus orbium coelestium” i zasługi. Senat Rzeczypospolitej Polskiej po raz kolejny przypomina naszego wielkiego poprzednika dla zachęcenia młodych do inspirowania się tą niezwykle nowoczesną, jak na owe czasy, i niezwykle interdyscyplinarną postacią. W uchwale zwraca się do uczelni, szkół, organizacji społecznych i mediów o popularyzację postaci Mikołaja Kopernika, który nie tylko dokonał jednego z najważniejszych odkryć w historii ludzkości, ale zapoczątkował również rewolucję naukową, która zmieniła postrzeganie świata. Jest zaliczany do najwybitniejszych uczonych w historii świata, a jego nazwisko jest nierozerwalnie związane z jego Ojczyzną – Polską.

 Aleksander Fredro

W 2023 roku przypada 230. rocznica urodzin pisarza. Aleksander Fredro twórca oryginalnej polskiej komedii, doskonale znał teatr europejski i jego tradycje, do których świadomie nawiązywał w swojej twórczości. Napisał kilkadziesiąt utworów scenicznych: jednoaktówek i komedii wieloaktowych, fars, grotesek i wodewilów, które szybko trafiały na sceny teatru lwowskiego, warszawskiego i krakowskiego.

 Jan Matejko

Wspaniały malarz, który  konsekwentnie realizował misję artysty i prezentował postawę obywatelskiej służby narodowi. Jego celem było ukazanie w dziełach sztuki przyczyn upadku I Rzeczypospolitej oraz przypomnienie jej chlubnej przeszłości i dawnej potęgi. W ten sposób przekonywał Polaków żyjących pod zaborami o wartości ich kulturowego dziedzictwa i podtrzymywał dążenia do odzyskania niepodległości – podano w uchwale doceniając twórczość Jana Matejki oraz jego działalność publiczną i patriotyczną.

 Maurycy Mochnacki

13 września 2023 roku przypada 220. rocznica urodzin – konspiratora, dziennikarza, krytyka literackiego, pianisty, członka niemal wszystkich ówczesnych tajnych sprzysiężeń przeciw Rosji w Warszawie i żołnierza Powstania Listopadowego, odznaczonego orderem Virtuti Militari, wielokrotnie rannego w kolejnych bitwach z Moskalami. Był także teoretykiem polskiego romantyzmu, twórcą jego podstaw i jednym z najważniejszych krytyków literackich epoki, autorem licznych recenzji i artykułów. 

 Wojciech Korfanty

Z okazji 150 rocznicy urodzin uczczony ma zostać rok 2023. W uchwale podkreślono iż jest to jeden z ojców naszej niepodległości i wielki syn śląskiej ziemi, który był między innymi wielkim społecznikiem, członkiem Ligi Narodów, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” oraz prowadził działalność redakcyjną i wydawniczą w pismach „Górnoślązak” oraz „Polak”.

 Edmund Strzelecki-

W 2023 roku będziemy obchodzić 150. rocznicę śmierci –  wybitnego badacza, podróżnika, odkrywcy i filantropa, pierwszego Polaka, który okrążył indywidualnie kulę ziemską w celach naukowych. Opracował szczegółową mapę geologiczną Nowej Południowej Walii i Tasmanii. W 1843 roku wrócił do Europy, a dwa lata później wydał opracowanie naukowe o Australii pt. „Fizyczny opis Nowej Południowej Walii i Ziemi van Diemena”. Książka Strzeleckiego zawierała wyniki badań geologicznych, mineralogicznych, etnograficznych oraz informacje o klimacie, rolnictwie, faunie, florze i historii Australii i Tasmanii. Przez blisko 50 lat dzieło Strzeleckiego było niezastąpionym źródłem wiedzy o kontynencie.

 Jadwiga Zamoyska

W uznaniu zasług Jadwigi Zamoyskiej dla polskiego społeczeństwa i kształtowania wzorców postaw obywatelskich, uniwersalnego i ponadczasowego potencjału jej myśli wychowawczej, a także kulturotwórczej roli stworzonej przez nią i jej syna, Władysława Zamoyskiego, fundacji Zakłady Kórnickie, w setną rocznicę śmierci tej wybitnej postaci ogłoszono rok 2023 Rokiem Jadwigi z Działyńskich Zamoyskiej.

 Aleksandra Piłsudska

Rok 2023 będzie  skupiony na obchodach 60. rocznicy śmierci – działaczki niepodległościowej, członkini Polskiej Organizacji Wojskowej i Polskiej Partii Socjalisty. W czasie I wojny światowej wstąpiła do Legionów Polskich, otrzymała przydział do oddziału wywiadowczo-kurierskiego I Brygady i została komendantką kurierek legionowych. Na terenie zaboru pruskiego przechowywała broń i przewoziła literaturę. Za działalność w POW została aresztowana, a następnie internowana w obozie w Szczypiornie. Po roku wróciła do Warszawy, gdzie aktywnie działała w POW […] W towarzystwie „Opieka” zakładała świetlice z bibliotekami dla młodzieży.

 Jerzy Nowosielski

W 2023 roku przypada 100. rocznica urodzin, którego określono w uchwale jako wybitnego malarza, rysownika, scenografa, pedagoga, filozofa, teoretyka sztuki i myśliciela religijnego, uważanego za jednego z najwybitniejszych współczesnych pisarzy ikon. Był autorem wielu tekstów o sztuce i wierze.

 

 

Skip to content