Wieś położona na wysokości 360-440 m npm. pośród Wzgórz Łomnickich nad potokiem Lutynka u stóp Witoszy.

Nazwa miejscowości wymieniona już w rejestrach z 1305r., a wywodzi się od słowiańskiego imienia Stano lub Stanisz. W XIX wieku czynna była tu wytwórnia likierów wyrabianych na korzeniach  górskich ziół według receptur karkonoskich laborantów.

Majątek był własnością książąt Reuss (niem.: Reuß). W latach 1784-1787 hrabia Henryk XXXVIII von Reuss wybudował pałac wraz z założeniem parkowym na prawie 200 hektarach. W udostępnionym dla zwiedzających parku znajdowały się sztuczne ruiny zamku, formacje skalne, polany widokowe i groty. Park i pałac zwiedzała Izabela Czartoryska podczas swojej wizyty na Dolnym Śląsku w 1816 r.

Atrakcje Staniszowa:

• kościół obronny pw. Przemienienia Pańskiego, gotycki z XV/XVI w.
• cmentarz przy kościele
• Pałac na Wodzie
• zespół pałacowy i folwarczny
• sztuczne ruiny „Zamek Henryka”, na szczycie góry Grodna, z 1806 r., przebudowany w 1842 r.

Obecnie w pałacu, po jego gruntownym remoncie trwającym od roku 2001, funkcjonuje luksusowy hotel oraz restauracja. Renowacji poddawane są kolejne obiekty kompleksu pałacowego: Dom Kawalera oraz sąsiadujące zabudowania gospodarcze. W dawnej stajni planowane jest stworzenie galerii dzieł współczesnych twórców z regionu Sudetów Zachodnich.